శ్వాస తీసుకోవడం అనేది మనం ఆలోచించకుండా చేసే సహజ ప్రక్రియ. అయితే, కొందరికీ ముక్కుతో కాకుండా నోటితో శ్వాస తీసుకోవడం అలవాటుగా ఉంటుంది. కానీ, ఇది ఆరోగ్యంపై గణనీయమైన ప్రభావం చూపుతుందని నిపుణులు చెబుతున్నారు. ముక్కు ద్వారా శ్వాసించడం శరీరానికి అనేక ప్రయోజనాలను అందిస్తుంది, అయితే నోటి ద్వారా శ్వాసించడం కొన్ని ఆరోగ్య సమస్యలకు దారితీస్తుంది. నిపుణుల సలహా ఆధారంగా ఈ రెండు శ్వాస విధానాల గురించి, వాటి ప్రయోజనాలు, నష్టాల గురించి తెలుసుకుందాం.
ముక్కుతో శ్వాస ప్రయోజనాలు:
ముక్కు ద్వారా శ్వాసించడం ఆరోగ్యానికి అనేక ప్రయోజనాలను అందిస్తుంది. ముక్కులోని సూక్ష్మ వెంట్రుకలు (సిలియా) ధూళి, అలెర్జీ కారకాలు, కాలుష్య కణాలను ఫిల్టర్ చేస్తాయి, ఊపిరితిత్తులకు హానికరమైన పదార్థాలు చేరకుండా నిరోధిస్తాయి. ఇది శ్వాసించిన గాలిని తేమగా, శరీర ఉష్ణోగ్రతకు సమీపంగా మార్చి ఊపిరితిత్తులకు సౌకర్యవంతంగా చేస్తుంది. ముక్కు శ్వాస సమయంలో నైట్రిక్ ఆక్సైడ్ ఉత్పత్తి అవుతుంది, ఇది రక్తనాళాలను విస్తరించి, ఆక్సిజన్ సరఫరాను మెరుగుపరుస్తుంది. ఈ ప్రక్రియ ఒత్తిడిని తగ్గిస్తుంది, శ్వాస సామర్థ్యాన్ని పెంచుతుంది.
నోటితో శ్వాస నష్టాలు:
నోటి ద్వారా శ్వాసించడం కొన్ని సందర్భాల్లో (తీవ్రమైన వ్యాయామం లేదా ముక్కు రద్దీ) అవసరమైనప్పటికీ, దీర్ఘకాలంగా ఇది ఆరోగ్య సమస్యలను కలిగిస్తుంది. నోటి శ్వాస వల్ల గాలి ఫిల్టర్ కాకపోవడం వల్ల ఊపిరితిత్తులకు కాలుష్య కణాలు, అలెర్జీలు చేరే అవకాశం ఉంది. ఇది నోటి పొడిబారడం, దంత సమస్యలు, చిగుళ్ళ వాపు, చెడు శ్వాస, స్లీప్ అప్నియా వంటి సమస్యలకు దారితీస్తుంది. పిల్లలలో నోటి శ్వాస వల్ల ముఖ వికాసం, దంతాల సరిపడనివి, ఏకాగ్రత లోపం వంటి సమస్యలు తలెత్తవచ్చు.
ఎప్పుడు నోటి శ్వాస అవసరం?:
నోటి ద్వారా శ్వాసించడం అనేది ముక్కు రద్దీ (జలుబు, అలెర్జీలు, సైనస్ ఇన్ఫెక్షన్) లేదా తీవ్రమైన వ్యాయామం సమయంలో అవసరం కావచ్చు. ఈ సందర్భాల్లో, నోటి శ్వాస తాత్కాలికంగా ఆక్సిజన్‌ను వేగంగా సరఫరా చేస్తుంది. అయితే, దీర్ఘకాలంగా నోటి శ్వాస అలవాటు చేసుకోవడం ఆరోగ్యానికి హానికరం. నిపుణులు ముక్కు శ్వాసను ప్రోత్సహించడానికి రోజువారీ జీవనశైలిలో మార్పులు చేయాలని సూచిస్తున్నారు.
ముక్కు శ్వాసను మెరుగుపరచడం:
ముక్కు శ్వాసను అలవర్చుకోవడానికి కొన్ని సాధనలు సహాయపడతాయి. ప్రత్యామ్నాయ నాసికా శ్వాస (ఒక నాసికా రంధ్రం మూసి, మరొకటి ద్వారా శ్వాసించడం) లేదా డయాఫ్రాగ్మాటిక్ శ్వాస (పొట్టను నింపే లోతైన శ్వాస) వంటి వ్యాయామాలు ఊపిరితిత్తుల సామర్థ్యాన్ని పెంచుతాయి, ఒత్తిడిని తగ్గిస్తాయి. ముక్కు రద్దీ ఉన్నవారు సెలైన్ స్ప్రే, నెటి పాట్ వంటి సాధనాలను ఉపయోగించవచ్చు. నిరంతర సమస్యలకు వైద్యుని సలహా తీసుకోవడం మంచిది.
