మహారాష్ట్రలోని నాందేడ్ నుండి పంజాబ్‌లోని అమృత్‌సర్‌కు నడిచే సచ్ఖండ్ ఎక్స్‌ప్రెస్ (12715) గత 29 సంవత్సరాలుగా రోజుకు మూడు సార్లు ఉచిత భోజనం అందిస్తూ భారతీయ రైల్వేలో ప్రత్యేక స్థానం సంపాదించింది. ఈ రైలు 2,081 కి.మీ దూరాన్ని 39 స్టేషన్లలో ఆగుతూ, సుమారు 33 గంటల్లో పూర్తి చేస్తూ, అమృత్‌సర్‌లోని శ్రీ హర్మందిర్ సాహిబ్ మరియు నాందేడ్‌లోని శ్రీ హజూర్ సాహిబ్ గురుద్వారాలను అనుసంధానిస్తుంది. తన సేవా మార్గంతోనే ఈ రైలు ప్రాచుర్యం పొందింది. వేల సంఖ్యలో రైళ్లు ఉన్నప్పటికీ ఈ రైలు ప్రయాణికుల పాలిట అన్నపూర్ణగా నిలుస్తోంది. ఇందుకు సంబంధించిన ఆసక్తికర విషయాలివి.
అలా మొదలైంది..
ఈ ఉచిత భోజన సేవ 1995లో వారానికి ఒకసారి భోజనం ఆఫర్ చేసేలా ప్రారంభమై, 2007 నుండి ప్రతిరోజూ కొనసాగుతోంది. న్యూఢిల్లీ, భోపాల్, పర్భానీ, జల్నా, ఔరంగాబాద్, మరఠ్వాడా స్టేషన్లలో ఈ భోజనం అందిస్తుంటారు. భోజనం అంటే ఏదో సాదాసీదాగా ఉంటుందనుకునేరు. సంపన్న వర్గాల దగ్గరి నుంచి సామాన్యుల వరకు ప్రతి ఒక్కరూ ఇష్టపడే భోజనాన్ని ఇందుకోసం తయారు చేస్తారు.
మెనూ చూస్తే షాకే..
వీరి మెనూలో అన్నం, పంజాబీ చెనా మసాలా, పప్పు, కిచ్డి, బంగాళాదుంప, కాలీఫ్లవర్ వంటి కూరగాయలు ఉంటాయి, ఇవి కాలానుగుణంగా మారుతాయి. ఈ భోజనాలు జనరల్ నుండి ఏసీ కంపార్ట్‌మెంట్ వరకు అందరికీ ఒకే విధంగా అందడం విశేషం. ఈ ఖర్చును గురుద్వారాల వద్ద సేకరించిన విరాళాల ద్వారా సిక్కు సముదాయం భరిస్తుంది.
అందరికే ఒకేలా..
సచ్ఖండ్ ఎక్స్‌ప్రెస్‌లో ఈ సేవను సమన్వయం చేసే వాలంటీర్లు సిక్కు సంప్రదాయంలోని “సేవా” స్ఫూర్తిని ప్రతిబింబిస్తారు. ప్రతి స్టేషన్‌లో ఆహారాన్ని సిద్ధం చేసి, శుభ్రంగా పంపిణీ చేయడానికి బృందాలు కృషి చేస్తాయి. కొన్ని స్టేషన్లలో, స్థానిక గురుద్వారాలు ఈ బాధ్యతను స్వీకరిస్తాయి. ఈ సేవ ఆధ్యాత్మిక ప్రాముఖ్యతతో పాటు, సామాజిక సమానత్వాన్ని కూడా ప్రోత్సహిస్తుంది, ఎందుకంటే అందరూ ఒకే ఆహారాన్ని పంచుకుంటారు.
ఈ రైలు రోజుకు వేలాది మంది ప్రయాణికులను తీసుకెళుతుంది, ఈ సేవ ద్వారా సిక్కు సంస్కృతిలోని ఉదారతను ప్రపంచానికి చాటుతుంది. భారతీయ రైల్వేలో ఇలాంటి సేవ మరెక్కడా కనిపించదు, ఇది సచ్ఖండ్ ఎక్స్‌ప్రెస్‌ను ఒక ప్రత్యేక ఆధ్యాత్మిక సామాజిక ప్రయాణంగా నిలిపింది. ఈ సేవలతో రైల్వేలోనే ఈ ఎక్స్ ప్రెస్ ఓ సుస్థిర స్థానాన్ని సంపాదించుకుంది.
